Pamięci konspiratorów krakowskiego Kedywu AK

Strona główna Czytelnia Osoby

Sylwetki żołnierzy J


Z Pamięci konspiratorów krakowskiego Kedywu AK

w: Dorota Franaszkowa, Sylwetki żołnierzy Batalionu „Skała” AK



Spis treści

Jabłoński Zdzisław ps. „Szczupak"

Ur. 5.IV.1921 r. w Krakowie. Wykształcenie wyższe - inż. architekt, starszy projektant.

W 1942 r. wstąpił do AK, zgrupowanie „Żelbet” kompania „Wawel". Uprawiał mały sabotaż, kolportował prasę podziemną. Od 2.V.1944 r. w OP „Grom” udział w akcji pod Sielcem, Skalbmierzem i Goszczą. Od VI1.1944 r. w SBP »Skała« AK, udział w akcjach pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem.

Po 1945 r. zdał maturę. W 1953 r. uzyskał dyplom inż. architekta na Wydziale Architektury PK. Podjął pracę w PKP Wydział Drogowy. Pracował przy odbudowie mostów na Odrze. Budował osiedle na Grzegórzkach w Krakowie i ul. Mogilskiej. Następnie przeszedł do pracy w „Miastoprojekcie” na stanowisko projektanta.

Bracia - jeden uczestniczył w Powstaniu Warszawskim, drugi był więźniem w obozie Oświęcimskim, trzeci też więźniem obozu w Libanie.

Odznaczenia: Krzyż Walecznych, Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż Armii Krajowej, Medal Wojska i Krzyż Partyzancki.


Janik Stefan ps. „Bartosz”

Ur. 11.V.1917r. w Krakowie. Wykształcenie zawodowe.

W 1942 r. wstąpił do Związku Odwetu-AK. Pełnił obowiązki dowódcy patrolu dywersyjnego. Prowadził akcje rozbrajania Niemców, rozrzucania po drogach haków w celu przebijania opon samochodów. Zajmował się kolportażem prasy podziemnej. Wy-nosił z magistratu przy Placu Franciszkańskim w Krakowie skonfiskowane i zdeponowane w magazynie radia. Wyniósł łań-cuchy i zapasowe silniki z Fabryki Łańcuchów Rowerowych, uszkadzał automaty, unieruchamiając w ten sposób fabrykę tak, że przeznaczono ją do remontu. Brał udział w akcji likwidacji konfidentów niemieckich.

Od lipca 1944 r. będąc w SBP »Skała« brał udział w akcjach w rejonie Książa Małego, pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem. Ponadto uczestniczył w akcjach gospodarczych takich, jak zdobycie 9 koni w Dziekanowicach, unieruchomienie młyna w Waganowicach, zabranie pasów transmisyjnych oraz kilkunastu furmanek mąki. Z oddziału odszedł ciężko chory.

Po 1945 r. pracował jako stolarz. Po ciężkim wypadku przy pracy zatrudniony został w Spółdzielni Inwalidów. Pełnił obowiązki członka Rady Nadzorczej Spółdzielni, został członkiem Komisji Socjalnej.

Odznaczenia bojowe: Krzyż Walecznych, Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż Partyzancki, za pracę społeczną i zawodową Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

Brat Mieczysław Janik został rozstrzelany w 1943 r.


Jankiewicz Zdzisław ps. „Gołąbek”

Urodzony 22.II.1926 r. w Woli Wieruszyckiej. Wykształcenie wyższe - inżynier.

W 1941 r. w marcu wstąpił do Szarych Szeregów-ZWZ-AK. Przeszedł przeszkolenie wojskowe w zakresie nauki o broni, podstaw minerki, zasad konspiracji, terenoznawstwa i kartografii. Prowadził wywiad wojskowy w związku z transportami na wschód wojsk niemieckich. Uczestniczył w małym sabotażu (powielarnia). Werbował nowych członków AK, kupował broń i amunicję od Niemców. Przygotowywał butelki zapalające. Uczestniczył w akcji likwidacyjnej Niemców i konfidentów. Prowadził kurs podchorążych.

W 1943 r. w czasie akcji aresztowany, torturowany na Montelupich w Krakowie, po czym został skierowany do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu i kolejno do obozów w Mauthausen i w Linzu. Uwolniony został przez aliantów 5 maja 1945 r.

Po powrocie do kraju studiował na Politechnice Warszawskiej, a potem pracował w przemyśle cukrowniczym. Projektował liczne obiekty w Polsce i zagranicą dla przemysłu cukrowniczego. Był ekspertem od spraw budownictwa przemysłowego, budował liczne obiekty za granicą.

Stopień wojskowy: podporucznik.

Otrzymał odznaczenia: Medal Wojska (trzykrotnie), Krzyż Armii Krajowej, Srebrny Krzyż Zasługi, Medal Zwycięstwa i Wolności, Krzyż Oświęcimski i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

Jankowska Olga z d. Kobasa

Ur. 29.VI1I.1927 r. w Zbydniowie k/Tarnobrzegu. Wykształcenie wyższe-humanistyczne.

Okupację spędziła w Polanowicach wraz z rodziną. Od 1942 r. pełniła w AK obowiązki sanitariuszki w szpitalu konspiracyjnym w Polanowicach. W sytuacjach awaryjnych była łączniczką na terenie powiatu miechowskiego i SBP „Skała”.

Po 1945 r. studiowała polonistykę, następnie pracowała na stanowisku nauczycielki w szkole średniej.


Januszkiewicz Henryk „Spokojny”

Ur. 16.XI.1917 r. w Mińsku Litewskim. Wykształcenie średnie, ekonomiczne.

W 1939 r. jako plutonowy podchorąży otrzymał przydział pułkowy do 15 PAL-u. Przebywał na Zachodzie w Polskich Siłach Zbrojnych w I-ej Dywizji Pancernej w Szkocji, 1 Pułk Artylerii Motorowej. Doznał kontuzji oka przy ładowaniu oddziałów polskich w Larochelle.

W 1943 r. zdecydował się na skok do Polski jako cichociemny i otrzymał przydział do Kedywu w Krakowie W AK brał udział w zamachu na Pankowa w Krakowie przy ul. Długiej. Zajmował się szkoleniem oddziałów partyzanckich „Błyskawica”, „Grom”, „Skok” i „Huragan”. Uczestniczył w zamachu na gubernatora Franka pod Grodkowicami, potem w napadzie na garbarnię. Pełnił funkcję szefa szkolenia Kedywu. Od czerwca 1944 r. odkomenderowany do SBP »Skała« jako adiutant do-wódcy mjr „Skały”. Brał udział w akcjach pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem

Po 1945 r. był zastępcą dyrektora Instytutu Telekomunikacji i Akustyki przy Politechnice Wrocławskiej.

Stopień wojskowy: kapitan.

Otrzymał następujące odznaczenia: Krzyż Virtuti Militari V kl., 3-krotnie Krzyż Walecznych, Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż Partyzancki i Krzyż AK.

Represjonowany przez UB. Przesiedział 5,5 roku.


Jaroszowa Ewa z d. Kolasińska ps. „Kozaczek”

Ur. 20.XII.1926 r. w Krakowie. Wykształcenie średnie-referent w Dyrekcji Łączności.

W czasie okupacji pracowała w RGO przy rozdziale paczek dla więźniów leczonych w szpitalach. W czerwcu 1944 r. wstąpiła do AK, następnie do SBP „Skała". Pełniła obowiązki łącznika materiałowego, a potem łącznika bojowego. Brała czynny udział w bitwach pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem. Następnie została skierowana do pracy w Krakowie.

Po wojnie była represjonowana.

Stopień wojskowy: plutonowy podchorąży

Otrzymane odznaczenia: Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami oraz Medal Wolności i Zwycięstwa.


Jąkała Stanisław ps. „Wierzba”

Urodzony w Nowym Targu. W 1944 r. pracował w majątku ziemskim w okolicy Miechowa.

W sierpniu 1944 r. wstąpił do SBP »Skała« z własną bronią. Brał udział we wszystkich akcjach Baonu - pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem. Na skutek reorganizacji Baonu przeszedł do pracy w terenie. Lekko ranny w nogę odłamkiem granatu opiekował się z całym oddaniem rannymi kolegami „Czarnym" - Adolfem Tatarczuchem i „Żabą" - Kazimierzem Zapiórem. Po przewiezieniu rannych do Częstochowy wstąpił do OP „Ponurego”. Wcześniej zdobył broń, rozbrajając Niemca.

Po 1945 r. za niezgłoszenie się do ówczesnego LWP został aresztowany. Jako żołnierz tego wojska pobił żołnierzy radzieckich, znęcających się nad Polką. Aresztowany po raz drugi, następnie skierowany do kompanii karnej. Tu zorganizował ucieczkę grupy żołnierzy z bronią przez granicę do Amerykańskiej Strefy Okupacyjnej. W takich okolicznościach zaginął.


Jura Stefan ps. „Słowik”

Ur. 14.IX.1921 r. Ostrowy Górnicze, woj. Katowice. Wykształcenie wyższe-magister wychowania fizycznego.

W 1939 r. był zastępcą d-cy Obrony Przeciwlotniczej w Alwerni.

W grudniu 1941 r. wstąpił do ZWZ-AK w Chrzanowie. Przysięgę odbierał Stanisław Stojak ps. „Alf. Prowadził kolportaż prasy podziemnej, obsługiwał aparat radiowy i powielał systemem chałupniczym wiadomości z Londynu. Zorganizował chór, który przy różnych okazjach propagował pieśni religijne i patriotyczne w kościołach i domach prywatnych. Prowadził akcje minerskie podkładając zapalniki pod cysterny na trasie Prokocim-Warszawa.

Aresztowany w 1943 r. uciekł. Poszukiwany przez Gestapo przeszedł do OP „Błyskawica”. W czasie zamachu na gubernatora Franka pod Grodkowicami był w grupie osłonowej. Brał udział w bitwach pod Tymbarkiem, Turnawcem i Wrząsowicami.

W lipcu 1944 r. przeszedł do SBP „Skała”. Uczestniczył w kolejnych akcjach bojowych Baonu - pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem. W oddziale pozostał do końca.

Po 1945 r. został aresztowany przez UB, po zwolnieniu był inwigilowany i represjonowany. Zdał maturę i w Warszawie studiował na AWF. Następnie podjął pracę w szkole średniej jako nauczyciel wychowania fizycznego. Ma poważne osiągnięcia w dziedzinie sportu młodzieżowego.

Stopień wojskowy: porucznik.

Otrzymał odznaczenia: dwukrotnie Krzyż Walecznych, Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami i Krzyż Partyzancki oraz odznaczenia resortowe.


Skocz do: Strona główna Czytelnia Osoby