Sylwetki żołnierzy L
Z Pamięci konspiratorów krakowskiego Kedywu AK
Spis treści |
Lassler Stanisław ps. „Kania”, „Korsarz”
Ur. 24.III.1924 r. w Wieliczce. Wykształcenie średnie.
W 1939 r. jako uczeń liceum, pełnił funkcję drużynowego w Drużynie Harcerskiej im. Kościuszki w Wieliczce. W latach 1940-42 ukończył Szkołę Górniczo-Hutniczą w Krakowie.
Od 1942 r. należał do ZWZ-AK.
Od 1943 r. był w OP „Błyskawica". Tu brał udział w akcji pod Jawornikiem.
Następnie został d-cą OP „Żółw" na Podhalu. Poległ 13 września 1944 r. w Czesławiu w walce z Niemcami.
Leśniak Witold, Władysław ps. „Wilk”
Urodzony 16.XI. 1922 r. w Radyniu Podlaskim. Wykształcenie wyższe - inżynier.
W dniu 15 listopada 1942 r. wstąpił do ZWZ-AK-Kedyw na terenie Krakowa. Pełnił funkcję instruktora sapersko-minerskiego.
Po wsypie został odkomenderowany do SBP »Skała« w lipcu 1944 r.
Brał udział w akcjach pod Moczydłem, Zaryszynem i Sadkami gdzie został ranny.
Następnie przeszedł do pracy w terenie.
Po 1945 r. ukończył studia techniczne na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Pełnił funkcję kierownika dozoru technicznego Centralnego Zarządu Dróg i Mostów, oraz był redaktorem Wydawnictwa Komunikacji i Łączności.
Jest autorem i współautorem licznych książek fachowych i różnych publikacji.
Stopień wojskowy: podporucznik.
Otrzymane odznaczenia: Medal Wolności i Zwycięstwa, Odznaka Grunwaldzka, Srebrny Krzyż Zasługi, Złoty Krzyż Zasługi, Medal za Zasługi dla Obronności Kraju.
Leżański Józef ps. „Wrona”
Ur. 7.V.1921 r. w Mszanie Dolnej. Wykształcenie wyższe - inżynier mechanik.
W1943 r. wstąpił do AK. Prowadził działalność na odcinku Kraków-Czerwony Prądnik. Prowadził kolportaż i akcje dywersyjne.
W 1944 r. został odkomenderowany do SBP »Skała«. Brał udział w walkach pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem.
Po 1945 r. uzyskał maturę i ukończył studia. Pracował na różnych szczeblach zawodowych, aż do generalnego projektanta włącznie w Biurze Projektów Technologii Przemysłu Lotniczego. Projektował silniki „PZL”. Brał czynny udział w uruchomieniu produkcji lotniczej wirówek olejowych oraz w opracowaniu i uruchomieniu inwestycji produkcji tłoków silników spalinowych.
Odznaczenia: Krzyż Walecznych, Odznaka za Rany, Srebrny Krzyż Zasługi, Medal Wolności i Zwycięstwa, Medal za Berlin, Krzyż Partyzancki oraz odznaczenia resortowe.
Brat Kazimierz Leżański „Szpak", żołnierz SBP »Skała« zginął pod Pieczonogami. Brat Tadeusz Leżański „Wilk” był również w Oddziale.
Lis Zygmunt, Karol ps. „Elkazet”
Ur. 4.XI.1924 r. w Grzegorzowicach. Wykształcenie wyższe - lekarz.
Do AK wstąpił 28 lipca 1944 r. w Glewcu koło Proszowic. Przysięgę odbierał Ryszard Nuszkiewicz ps. „Powolny”. Otrzymał przydział do SBP »Skała«. Brał udział we wszystkich akcjach bojowych tego oddziału: pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem.
Po 15 października 1944 r. został przydzielony do służb terenowych w Prądniku Korzkiewskim, gdzie pracował do końca wojny.
W latach 1945-50 studiował na UJ na Wydziale Lekarskim. W 1951 r. uzyskał stopień doktora medycyny. Pracował w Szpitalu Wojskowym na stanowisku lekarza wojskowego, gdzie uzyskał stopień podpułkownika.
Z konspiracji wyszedł w stopniu starszego strzelca z cenzusem.
Za pracę zawodową otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.
Matka była więziona w Olkuszu.
Littner Julian ps. „Wąsik”
Ur. 15.111.1906 r. w Oświęcimiu. Wykształcenie podstawowe-rzemieślnik.
W 1939 r. plutonowy instruktor II pułku Strzelców Podhalańskich. Uczestniczył w walkach z Niemcami na trasie od Śląska przez Kraków aż do Sanoka, gdzie nastąpiła kapitulacja. Był 10 miesięcy w niewoli niemieckiej w Stalagu III B. Na skutek ciężkiej choroby został zwolniony, a następnie wysiedlony do Generalnej Gubernii.
W1941 r. wstąpił do ZWZ-AK. Należał do specjalnego patrolu ubezpieczającego wykonanie wyroków Sądu Wojskowego na gestapowcach, kolaborantach i agentach Gestapo, w tym również na mjr Gestapo.
W 1944 r. uczestniczył w odbiciu zatrzymanej przez Niemców w Kocmyrzowie łączniczki „Bobo” Ireny Sokołowskiej. Został odkomenderowany do SBP »Skała«, mianowany szefem zaopatrzenia. Brał udział w walkach: pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem.
W 1944 r. został awansowany do stopnia sierżanta.
Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami.
Lorys Irena z d. Sokołowska ps. „Bobo”
Ur. 27.III.1924 r. w Krakowie. Wykształcenie średnie - liceum administracyjne.
W 1940 r. wstąpiła do ZWZ-AK. Do 1945 r. pełniła obowiązki łączniczki i kuriera materiałowego Kedywu. Brała udział w rozpoznaniu do zamachu na Koppego. Przenosiła broń, obsługiwała punkt kontaktowy, znajdujący się w kramie w Sukiennicach.
Od 1944 r. pełniła funkcję łączniczki-sanitariuszki w SBP »Skała«. Aresztowana w Kocmyrzowie została odbita przez patrol SBP »Skała« pod dowództwem „Czesława" i „Dewajtisa".
Następnie od września odkomenderowana do łączności w Kedywie w Krakowie. Brała udział w akcjach: pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem.
Po 1945 r. pracowała w „Centro-galu".
W czasie wojny otrzymała stopień porucznika czasu wojny.
Odznaczenia; Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami oraz dwie pochwały podpisane przez mjr „Skałę”.
Cała rodzina, łącznie z matką, była czynnie zaangażowana w konspiracji. Chodzi tu o Zofię Sokołowską, Helenę Sokołowska i Stanisława Sokołowskiego.
Lorys Kazimierz ps. „Zawała”
Ur. 8.VIII.1921 r. w Wieliczce. Wykształcenie wyższe - inżynier elektryk górniczy.
W 1939 r. wstąpił do Kompanii Kadrowej PW, z którą doszedł do Szczebrzeszyna. W walkach bezpośrednich nie brał udziału.
Do konspiracji wstąpił w 1942 r. Najpierw do ZWZ, następnie do AK w Wieliczce. W 1943 r. został członkiem patrolu Kedywu. Brał udział w akcji spalenia akt w urzędzie gminnym w Koźmicach. Prowadził inwigilację i wywiady agentów Gestapo oraz ich likwidację. Uczestnik zamachu na oficera żandarmerii Ulricha w Wieliczce, uczestniczył w zdobywaniu materiałów wybuchowych z kopalni. Także bezpośrednio uczestniczył w zamachu na gubernatora Franka pod Grodkowicami.
Od maja 1944 r. pełnił funkcję instruktora dywersyjno-minerskiego w oddziałach partyzanckich AK „Grom” i „Błyskawica” oraz w oddziałach Kedywu w terenówce w Owczarach, Naramie, Łuczycach i Biórkowie. W1944 r. ukończył Szkołę Podchorążych. Brał udział w wymierzaniu chłosty kolaborantom, likwidowaniu konfidentów. Włączony był do akcji wywiadowczych, zdobywania i transportowania odzieży do oddziału.
W sierpniu 1944 r. został żołnierzem Baonu »Skała«. Uczestniczył w walkach: pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami. Przeprowadził udaną akcję, którą dowodził, na młyn w Waganowicach.
W okresie sierpień-wrzesień przewoził duże transporty umundurowania dla oddziałów. Dwukrotnie aresztowany w Wieliczce i Skrzeszowicach, zdołał jednak zbiec. W dniu 6 grudnia brał udział w akcji likwidowania zbrodniarza wojennego Baumgartena w Kątach k/Dalewic. Został przy tym ciężko ranny w nogę z poważnymi powikłaniami ogólnymi. Zginęło wtedy trzech Niemców.
W roku 1946 zdał maturę i podjął studia zaoczne na AGH, gdzie otrzymał dyplom inżyniera elektryka górniczego. Od 1950 do 1979 r. pracował jako starszy projektant i zarazem pełnił funkcję kierownika zespołu w Biurze Projektów Górniczych w Krakowie. W tym czasie został dwukrotnie przewodniczącym Rady Zakładowej. Wielokrotnie był członkiem Rady Zakładowej i Komisji Rewizyjnej.
Stopień wojskowy: kapral podchorąży.
Otrzymane odznaczenia: Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari, Krzyż Walecznych, Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż Partyzancki, Odznaka za Rany, Medal Zwycięstwa i Wolności, Odznaka Grunwaldzka za pracę zawodową i społeczną, Srebrny Krzyż Zasługi, Odznaka Tysiąclecia, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złota Odznaka za pracę społeczną dla miasta Krakowa oraz inne.
Po śmierci mjr Ryszarda Nuszkiewicza „Powolnego” został wybrany do kierowania działalnością „Skałowców” w Krakowie
Lucik Roman ps. „Śrubka”
Ur. 10.VIII.1925 r. w Maszycach woj. Kraków. Wykształcenie średnie, ekonomiczne, zaopatrzeniowiec.
W dniu 15.IV.1944 r. wstąpił do AK w Minodze, gdzie d-cą komórki był E. Muchanow „Chan”. Pełnił funkcję łącznika terenowego województwa kieleckiego. Brał udział w szkoleniu minerskim, prowadzonym przez „Zawałę”. Od sierpnia 1944 r. w Samodzielnym Baonie Partyzanckim »Skała« brał udział w walkach: pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem.
Od 1945 do 1948 r. pracował jako gajowy w Nadleśnictwie Grudzica woj. Opole. Od 1961 r. był zaopatrzeniowcem cementowni „Odra” w Opolu. W okresie od 1964 do 1985 r. pełnił funkcję z-cy kierownika w Zakładach Przeróbstwa Przemysłu Mięsnego w dziale zaopatrzenia.
Odznaczenia: dwa dyplomy, Odznaka 40-lecia, Odznaka Zasłużonego dla Miasta Opola, Krzyż Partyzancki.