Sylwetki żołnierzy Z
Z Pamięci konspiratorów krakowskiego Kedywu AK
Spis treści |
Zapałowicz Wiesław ps. „Miś”, „Rosomak”, „Ros”
Ur. 2.IV.1922r. w Krakowie. Wykształcenie wyższe techniczne, prof. AGH.
Od sierpnia 1939 r. w ramach pomaturalnego Hufca Pracy brat udział w budowie linii umocnień w miejscowości Wyry. Jako ochotnik zaciągnął się do Korpusu Pogranicza, a po wkroczeniu wojsk sowieckich walczył wraz z całą jednostką aż do wyczerpania amunicji. Po rozwiązaniu grupy w Toporowie dotarł do Krakowa.
W styczniu 1940 r. wraz z grupą harcerzy z drużyny im. Romualda Traugutta reaktywował VI drużynę harcerstwa na terenie Krakowa, która weszła w skład Szarych Szeregów. Na polecenie Eugeniusza Fika przystąpił do małego sabotażu, jak naklejanie na kamienicach polskich orłów z koroną, podrzucanie do niemieckich restauracji fiolek z jadem kiełbasianym, zbieranie informacji o oddziałach SS, rozrzucanie dwujęzycznych ulotek, itd.
W jesieni 1940 r. wraz z drużyną Szarych Szeregów przeszedł do ZWZ-AK. Wtedy też złożył przysięgę. Po ukończeniu szkoły podchorążych w lokalu na Małym Rynku 5 w Krakowie otrzymał w 1941 r. stopień kaprala podchorążego. Od 1942 r. był wykładowcą w dziedzinie uzbrojenia w Szkole Podchorążych I Odcinka AK. W czasie wykonywania wyroku na Placu Wolnica w Krakowie doznał trwałego urazu kręgosłupa. Oprócz małego sabotażu, szkolenia i akcji bojowych był redaktorem miesięcznika „Z trudu naszego i znoju” a od jesieni 1943 r. współredaktorem „Na ucho”.
W maju 1944 r. po wsypie został odkomenderowany do OP „Skok”. Tu uczestniczył w przyjmowaniu zrzutu z angielskich samolotów, przeprowadzał rekwizycje w niemieckich majątkach, uczestniczył w zdobyciu poczty w Opatowcu, brał udział w odbijaniu więźniów pod Bejscami.
Od Vll.1944 r. przebywał w SBP »Skała«. Brał udział we wszystkich akcjach Baonu, tj. pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem. W ostatniej akcji jako d-ca drużyny osłaniał wyjście Batalionu z okrążenia. W oddziale pozostawał do stycznia 1945 r.
W czasie okupacji studiował na tajnej AGH i pracował w Hucie Szkła.
Po 1945r. objął stanowisko asystenta w Katedrze Mechaniki Teoretycznej i Wytrzymałości Materiałów. Równocześnie stu-diował na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym na UJ. W 1958 r. uzyskał doktorat, a w 1961r. habilitację. W 1970 r. został profesorem nadzwyczajnym. Równocześnie z pracą na Akademii łączył pracę w przemyśle metalowym, kierując pracami naukowo - badawczymi wykonywanymi przez AGH. W tych też latach był doradcą naukowym szeregu zakładów przemysłowych z zakresu hutnictwa, takich jak Huta Warszawa, Hutmasz-projekt, Biuro Projektów Przemysłu Metali Nieżelaznych. Dorobek naukowy: 14 doktoratów, 8 habilitacji, prawie 350 pozycji publikacji, 8 nagród Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Stopień wojskowy: porucznik.
Odznaczenia wojskowe: Krzyż Walecznych, dwukrotnie Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż Partyzancki, Medal Zwycięstwa i Wolności, Krzyż Armii Krajowej, Medal Służby w Szarych Szeregach w 75 rocznicę VI krakowskiej drużyny harcerskiej. Odznaczenia za pracę zawodową: Srebrny Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski, Krzyż Oficerski, Medal Komisji Edukacji Narodowej, oraz inne odznaczenia uczelniane i regionalne.
Zapiór Kazimierz ps. „Żaba”
Ur. 27.VI.1924 r. w Wieliczce. Wykształcenie wyższe-inżynier.
W 1943 r. wstąpił do ZWZ-AK w Wieliczce. Przysięgę odbierał „Koral”- Mieczysław Cieślik. Do stał przydział do grupy dywersyjnej „Marsa”- Zygmunta Kaweckiego. Tu przechodził szkolenie bojowe, uczestniczył w tajnej podchorążówce, kolportował tajną prasę, transportował broń na odcinku od Biskupic do Koźmic, przewoził pocztę do Krakowa.
Od 1944 r. odmeldowany do OP „Huragan”, a następnie do SBP »Skała«. Uczestniczył we wszystkich walkach oddziału: pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem. Tu został ciężko ranny.
Leczony był w bardzo trudnych warunkach w Wiernicy, a następnie w Przyrowie i przez pół roku w lecznicy prof. Glatzla w Krakowie.
Po 1945 r. studiował na Politechnice Krakowskiej i uzyskał dyplom mgr inż. budownictwa lądowego. Pracował na Akademii Rolniczej jako wykładowca.
Został odznaczony Krzyżem Walecznych.
Zdziobek Tadeusz ps. „Ibis”
Ur. 4.1.1921 r. w Krakowie. Wykształcenie średnie ogólnokształcące - księgarz.
W 1939 r. jako junak należał do kompanii Junaków w Węgierskiej Górce. Brał udział przy budowie fortyfikacji tuż przed wybuchem i na początku wojny. Wycofał się z kompanią aż do Kowla, gdzie nastąpiło jej rozwiązanie.
W 1940 r. wstąpił do ZWZ. Zajmował się kolportażem prasy konspiracyjnej, malowaniem napisów, zrywaniem obwieszczeń oraz ubezpieczaniem kolegów.
W 1944 r. został odkomenderowany do SBP »Skała«. Uczestniczył w akcjach: pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem.
W 1945 r. rozpoczął studia na UJ, które przerwała mu służba wojskowa. Od 1946 r. pracował w Łódzkim Instytucie Wydawniczym, a potem w Domu Książki jako księgarz.
Stopień wojskowy: sierżant.
Odznaczenia: Krzyż Walecznych, Złoty Krzyż Zasługi, oraz liczne odznaczenia resortowe.
Rodzina była wysiedlona z centrum Krakowa, brat Stanisław był więźniem Oświęcimia.
Zienkiewicz Klementyna ps. „Fiołek”
Ur. 2.XI.1924 r. w Krakowie. Wykształcenie średnie.
W 1941 roku wstąpiła do ZWZ-AK, pododcinek Zabierzów-Kraków. W sekcji sanitarnej uczestniczyła w szkoleniu na Tajnych Kursach Sanitarnych. Gromadziła środki opatrunkowe, lekarstwa. Od sierpnia 1944 r. w SBP »Skała« pełniła funkcję sanitariuszki. Uczestniczyła we wszystkich akcjach bojowych Baonu pod Sadkami, Moczydłem, Krzeszówką, Zaryszynem i Złotym Potokiem.
W dniu 5 listopada 1944 r. poległa pod Pieczonogami pow. Miechów.
Stopień wojskowy: chorąży.
Została odznaczona Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami i Krzyżem Walecznych.
Ziółkowski Jan ps. „Pieg”
Ur. 25.III.1924 r. w Woli Wieruszyckiej pow. Bochnia.
W 1938 r. służył jako szeregowy w 3 pułku piechoty legionów, był elewem orkiestry wojskowej.
Ze względu na wiek nie brał udziału w walkach bezpośrednich, ale pełnił służbę pomocniczą jako sanitariusz, w pułku zapasowym na tyłach. W czasie odwrotu pełnił obowiązki gońca w d-twie garnizonu na szlaku od Jarosławia do Tarnopola. W dniu 17 września 1939 r. między Tarnopolem a Buczaczem dostał się do niewoli radzieckiej. Po 3-tygo-dniowym pobycie w obozie w Husiatyniu n/Zbruczem uciekł i przedostał się w końcu listopada 1939 r., przez ówczesną granicę na Sanie, do domu.
W kwietniu 1942 r. wstąpił do ZWZ-AK, gdzie pełnił obowiązki łącznika, prowadził kolportaż i szkolenie wojskowe oraz pozyskiwanie i gromadzenie broni.
W maju 1944 r. przeszedł do OP „Huragan”. W Dobczycach brał udział w akcji odbicia aresztowanego z oddziału „Prąd”, oraz w akcji na urząd gminy i mleczarnię w Raciechowicach. Uczestniczył w rekwirowaniu kontyngentów, przeznaczonych dla Niemców, oraz w patrolach zabezpieczających ludność przed kradzieżami i rabunkiem.
Od lipca przebywał w SBP »Skała« i brał udział w walkach: pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem. Uczestniczył w akcji odwetowej na Niemcach w Działoszycach.
Został postrzelony w kolano i kość podudzia, leczony we dworze w Niezwojowicach.
Po 1945 r. ukrywał się, potem pracował w PKS jako kierowca.
Awansowany do stopnia plutonowego.
Odznaczenia: Krzyż Walecznych i Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami.
Stryj ks. kapelan major Jan Leon Ziółkowski zginął w Katyniu, wujek Jan Jarotek został zamordowany przez UB w Bochni w 1946 r. Stryj Mieczysław Ziółkowski był więziony przez 8 miesięcy na UB.
Zyguła Jerzy ps. „Sęp”, „Lampart”
Ur. 16.I.1920 r. w Konaszówce pow. Miechów. Wykształcenie średnie rolnicze - rolnik.
W 1939 r. pracował w Związku Strzeleckim. We wrześniu zgłosił się jako ochotnik i przeszedł szlak walk aż do Janowa Lubelskiego. Dostał się do niewoli niemieckiej, uciekł i wrócił do domu.
W1939 r. wstąpił do ZWZ-AK. Pełnił obowiązki magazyniera broni w Książu Wielkim. Od 1943 do 1944 r. był w sekcji zrzutów, odbierał trzy zrzuty.
Ukończył kurs podoficerski i został odkomenderowany do OP „Błyskawica”. Brał udział w akcji odbicia „Wróbla” z „Błyskawicy”, uczestniczył w akcjach pod Łapanowem i Tymbarkiem.
Z Batalionem „Skała” brał udział w bitwach pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem.
Potem przeszedł do Batalionu Szturmowego „Tysiąca”.
W 1945 r. został powołany do Szkoły Oficerskiej w Modlinie. Po dwóch miesiącach uciekł i ukrywał się w Elblągu. Aresztowany i skazany na 15 lat więzienia siedział we Wronkach do 1956 r. Następnie zwolniony.
Jako rolnik pracował na własnym gospodarstwie.
Kolejne stopnie wojskowe: kapral, plutonowy i podporucznik.
Otrzymane odznaczenia: Krzyż Virtuti Militari, Krzyż Walecznych, Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż Armii Krajowej oraz inne odznaczenia.